Julie 2001. Na Toledo se rondloop kry ons voete ‘n ruskansie in die bus en sit ons heerlik agteroor . Soos gewoonlik is daar ‘n opgewonde geruis van almal wat oor hulle ervarings gesels en hulle kopies uithaal en wys.
Terug in Madrid het ons ‘n halfuur by die hotel voor ons op ‘n besigtigingstoer deur Madrid gaan. Ken deel vir elkeen ‘n kaart van die stad uit sodat ons kan sien waarheen die bus ry. Ek moet sê dit help nogal om ‘n mens te oriënteer sodat jy darem ‘n idee kan vorm van waar jy jou bevind.
Dit is steeds snikheetwarm en die stad is oortrek met fonteine wat doelbewus aangebring is in ‘n poging om ‘n bietjie vog in die lug te kry. Ek wonder of dit regtig werk. Ons ry eers deur die rykste woongebied waar die winkels ten minste 30% duurder is as hulle eweknieë elders in die stad. Die gids wys belangrike en historiese geboue, monumente en standbeelde uit, terwyl sy interessante feite uitryg.
Wanneer ek mooi op die kaart kyk ontdek ek dat ons hotel nie baie ver van die middestad af is nie. Dit is aan die onderpunt van Toledostraat, so ongeveer twee blokke weg van die oudste brug in Madrid. Dit word die Toledobrug genoem en mag net deur voetgangers gebruik word. Vir die wat kans sien en òf nuuskierig òf genoeg energie oorhet, is daar die geleentheid om ‘n bietjie op hulle eie rond te dwaal. Die bus laai ons in die middestad af, met Ken se instruksie dat ons die nommer 23 bus terug hotel toe kan haal, asook duidelike aanwysings van waar die bushalte is.
Soos ons roetine teen daardie tyd is, soek ek en Winnie eers na ‘n internetkafee en is verheug toe ons amper dadelik een kry, op die vierde vloer van ‘n gebou waar daar ook dobbelbedrywighede plaasvind. Hierdie een is nog goedkoper as die een in Barcelona en kos slegs 100 pesetas vir ‘n halfuur. Ons woerts ons boodskappies en briefies uit en dan is ons weer buite in die straat.
Kort-kort sien een van ons ‘n interessante winkeltjie waar ons gaan inloer en so verloor ons gou tred met waar ons onsself bevind. Teen die tyd wat ons dit besef is ons totaal verdwaal. Die probleem kom by die groot afdelingswinkels op verskillende vloere in – ‘n mens kyk na een afdeling en dan ry jy lustig op en af met roltrappe na die ander afdelings toe, gaan sommer by ‘n ander uitgang uit in plaas van waar ‘n mens oorspronklik ingekom het.
Ons mikpunt is die Plaza Mayor en ons sien dit pragtig duidelik op die kaart, maar dis verniet of ons kan uitwerk na watter kant toe ons moet loop. Die hitte doen ook niks om ons frustrasievlakke te verlig nie, want dis ‘n skroeiende 41° Celcius!Ons moet by die Plaza Mayor uitkom, ons sien dit heel duidelik op die kaart, maar of ons links of regs daarheen moet draai, weet ons nie. Ons kry onsself op die kaart en terselfdertyd sien ons dat dit vrek warm is: 41 grade Celcius. Ek is verbaas dat ek nie meer ongemaklik voel nie, want ek hou regtig nie van hitte nie. Die droë lug is waarskynlik meer toegeeflik as wanneer die humiditeitsvlakke hoog is.
Later is ons keelvol van die voortploetery en Winnie keer iemand voor om rigting te vra. Ons het op ‘n manier aan die teenoorgestelde kant van die plein beland en noudat ons dit weet, is dit maklik genoeg om weer by Toledostraat uit te kom.
Ten spyte van die baie stappery is ek nie regtig lus om in ‘n bedompige stadsbus te klim nie. Winnie besluit ook dat dit dalk nie so ‘n slegte idee is om terug hotel toe te loop nie. Daar is nie veel te siene wanneer ons uit die sentrale gedeelte van die stad is nie, maar daar is heelwat minder voetgangers. Kort-kort kom iemand naby genoeg verby sodat ‘n mens òf sweet òf die vars geure van iemand wat na siësta gestort het, ruik.
Ons stap oor die Toledobrug wat in die agtiende eeu oor die Manzanare-rivier gebou is. Dis ‘n pragtige ou brug met nege boogstrukture wat dit versterk. Daar is ook twee altare opgerig vir die beskermheiliges van Madrid, San Isidro en Santa Maria de la Cabeza.
By die hotel besef ons dat ons middagstappie sedert die bus ons afgelaai het, ‘n volle drie ure in beslag geneem het. Ons is dus letterlik en figuurlik pootuit, maar dit beteken ook dat ek daardie nag soos ‘n klip slaap.
22 Julie 2001 – Sondagoggend. Ek was vanoggend vroeg wakker en het voor en na ontbyt ‘n bietjie op my eie in die een straat gaan stap waar ons nog nie was nie. Vandag ry ons na die noorde van Spanje, gelukkig nie weer deur die bar semi-woenstyngebied nie. Die landskap is bergagtig en rotsagtig en die gras is droog in skakerings van diep-goud, omsoom met groen bos. Dis mooi en anders.
Ons ry hierna deur die Baskiese area van Spanje, spatsels dorpies wat aan en af deur die panorama van die bus se vensters verskyn. Vir my is hierdie deel die mooiste in die Spaanse landskap, met Barcelona tweede. Later word die groen meer intens – ‘n reuse lappieskombers wat netjies aanmekaar gestik is en elke stukkie grond word intensief beplant en bewerk.
Oor die grens in Frankryk word die plantegroei digter, weliger met elke nou en dan ‘n blerts kleur tussen-in. Laatmiddag arriveer ons in Lourdes, ‘ a quaint little town” volgens die gids se beskrywing. Dit is verfrissend anders, skoon, mooi, met ‘n plattelandse atmosfeer.
Dit is nog steeds verstikkend warm. My en Donna se kamer is reg bokant ‘n betonblok wat die hitte nog verder reflekteer, dus hou dit nie veel sin in om die vensters oop te maak nie en daar is nie lugversorging nie. Nadat ons tasse aangekom het, gaan ek ‘n entjie stap, net om bietjie vars lug te kry. Eers sit ek op ‘n graswal oorkant die hotelletjie en kyk hoe die mense verbyloop – gesinne wat gaan stap, hier en daar ‘n ou omie met ‘n hoed en ‘n kierie, twee ou dames fier en regop. Twee dogtertjies speel ‘n paar meter van my af, rol skaterend teen die graswal af. Dan staan ek op en stap verder met die straat op, rustig terug met ‘n ander een.
Aandete is in ‘n lokaal aan die ander kant van die hotel en ons sit almal soos sardientjies ingedruk. Daar is ‘n opgewonde gedruis van gesprekke in die groep en wanneer ek mooi begin luister, kom ek agter dat omtrent driekwart van die groep Rooms Katolieke is wat al baie lank na Lourdes uitgesien het. Dis my eie skuld dat ek die agtergrondsinligting oor die stadjie gemis het, want vir een van die min kere op die toer het ek aan die slaap geraak in die bus en net wakker geword toe Ken gesê het hoe laat aandete sou wees! Nou vind ek uit dat ‘n meisie met die naam van Bernadette iets soos 18 visies van Maria hier gehad het – Our Lady, noem hulle Maria. Mense kom van heinde en verre as pilgrims hierheen om die Grotto te besoek en met brandende kersies deel te neem aan ‘n pelgrimsmars van duisende.
Ek is nuuskierig om te sien waaroor die opgewondenheid gaan en na aandete stap ek, Winnie en Donna en ‘n klompie van die ander straat-af. Onder, nader aan die plein waar die optog om nege-uur sal begin, koop almal wat wil kerse en houers om heilige water in te sit by ‘n klein winkeltjie. Al die winkeltjies verkoop Katolieke aandenkings en ikone. Hoe nader ons aan die plek beweeg, hoe meer mense is in die strate, almal doelgerig op pad na die plein toe. Hulle kom van orals, sonder enige lawaai, heel rustig. Wanneer ons op die wye plein kom, is daar al ‘n skare mense wat wag. Voor ons, aan die ander kant van die plein, is ‘n hoë kerkgebou met trappies weerskante aan die vleuels wat boontoe lei. Aan die agterkant is die Grotto, verduidelik Ken en wys na waar die fontein met heilige water is. Die groep van ons toer wat die optog wil meemaak kom op die eindpunt van die lang tou bymekaar en die handjievol van ons wat net waarnemers is, klim met die trappe op tot heelbo van waar ons ‘n goeie uitsig oor die toneel kan kry.
Dit is ‘n gesig waarop ek nie voorbereid was nie, ‘n atmosfeer wat my byna oorweldig. Ons sien die voorpunt van die prosessie wat reeds stadig begin beweeg het, met ‘n ikoon van Maria wat op ‘n draagbaar gedra word. Hulle word gevolg deur tientalle mense wat op mobiele beddens gestoot word en letterlik honderde mense in rystoele. Oor groot luidsprekers eggo die dreunsang van gebede in minstens ses tale of selfs meer en elke keer wanneer ‘n gebed gedoen word, herhaal die stadig bewegende skare dit met strak, ernstige gesigte. Kol-kol klink koorsang op en elke nou en dan kan ek selfs die melodie van ‘n bekende liedjie identifiseer. Dit is ‘n veelkleurige prosessie wat afgewissel word deur groepe wat dieselfde kleur geel, rooi of blou hemde aanhet. Oral wapper kronkelende baniere wat aandui van waar af die pelgrims kom en ons klein groepie Protestante kan maar net verstom van bo-af neerkyk op die vreemde tafereel wat homself onders ons afspeel.
Skemer het stadig begin daal aan die einde van ‘n lang Europese somersdag en nou begin die duisende kersvlammetjies helderder in die dowwe lig skyn. Dis moeilik om ons toergroep van bo-af te identifiseer, maar hulle is amper laaste in die optog en ons verbeel ons dat ons ‘n paar van hulle kan eien. Die voorpunt van die optog het reeds begin omdraai en die die lang, digte tou mense vorm esse soos wat hulle terugbeweeg. Dit is eenvoudig net ‘n ongelooflike ervaring en wanneer ek later vir Ken daaroor uitvra, sê hy dat daar tussen 12 en 15 000 mense was en dat daar soms selfs tot 25 000 mense aan die optog deelneem.
Dis ‘n stadige proses en na ‘n ruk besluit ek om nie vir Donna en Winnie te probeer wag nie want ons gaan mekaar definitief nie na die tyd in die skare kry nie. Ek stap saam met Sandy en Prakash en die klomp Nieu Zeelanders terug hotel toe.
Wanneer ons weer onder op die plein is, sien ek dat daar ‘n hospitaal langs die kerk is. Dan speel ‘n vreemde toneel hom voor ons af. ‘n Ambulans wat soos ‘n gholfkarretjie aangedryf word, ry geluidloos tussen die mense in en stop langs iemand wat siek geword het. Twee mans tel die sieke op ‘n draagbaar en laai hom in die ambulans voor dit weer net so geluidloos wegtrek.
Ten spyte van die duisende mense in die optog, wemel die strate steeds van mense wat net rondloop of rustig in restaurante kuier. Ek het werklik gedink dat elke besoeker aan Lourdes en omgewing deel van die optog was. Terug by die hotel is ek reeds in die bed wanneer Donna ‘n uur later ook opdaag, haar hande beskermend geklem om die kosbare kleinodes van haar geloof wat sy iewers by ‘n winkeltjie gekoop het…
kokonne 
