Dis ‘n filosofie waarvan ‘n mens so dikwels hoor: leef in die oomblik. Dit klink so maklik, so natuurlik, maar eintlik is dit makliker gesê as gedaan, omdat ‘n mens nie altyd besef wanneer jy nié in die oomblik leef nie…
Eintlik is dit menslik om nie elke oomblik ten volle te beleef nie. Van kleins af word ons lewe bestippel met spesiale geleenthede waarna ons uitsien: ‘n verjaarsdag, ‘n vakansie, ‘n partytjie, die naweek wanneer my maatjie kom kuier, Oupa en Ouma wat volgende maand kom… En vinniger as ‘n oogknip gaan dit verby en is ons soos ballonne wat afgeblaas is of sommer net skielik geplof het. Geen probleem nie, want vir ‘n dag of wat gaan ons aan voordat daar weer iets nuuts is om na uit te sien.
Dit voel soos gister wat ‘n ek standerd sessie was wat met reikhalsende verlange daarna uitgesien het om al in standerd agt te wees, nes my ouer boetie. En nou? Nou is daardie jare lankal al verby en is daar net enkele oomblikke wat my onthou bestippel.
Daar is ook die kere wat ek tyd wou vashou, omdat ek bang was vir die vreemde, die onbekende wat oor die horison geloer het en kort voor lank op my drumpel staan en klop het. Maar daardie tye het ook verbygegaan en het die uitsiendinge algaande minder geword. Soms het dit selfs gebeur dat ek nie te veel na iets wou uitsien nie, omdat ‘n mens se verwagtinge soms die realiteit kan oorweldig en jou teleurgesteld laat omdat dit onrealisties is.
Kort voor lank het ek meer agtertoe as vorentoe begin kyk, deel van die ‘sjoe, dit was darem maar lekker tye daardie” brigade geword. Onvergenoegd, het ek op ‘n dag besef, onbewus van die belangrikheid van die oomblik.
Holruggeryde idees, nie waar nie? Net soos vele ander gesegdes of filosofieë wat ‘n mens so dikwels hoor, onwetend dat dit eintlik net holrug is tot jy besef dat jy eintlik midde in daardie holtetjie is. Dis tegelykertyd ‘n ontnugterende en ‘n bevrydende gevoel wanneer daardie gedagte eers in jou denke posgevat het. Jy besef jy moet iets daaraan doen, maar jy weet nie hoe nie. Nogtans is dit op ‘n vreemde manier ‘n ontdekking wat die begin van ‘n meer sinvolle, doelgerigte bestaan kan word. Die ding is net, hoe op aarde kry ‘n mens dit reg om die meeste uit elke oomblik, elke dag te haal?
Deesdae skud ons ons koppe meewarig vir die moderne mens, die tegnologiegedrewe lewens om ons wat naarstiglik rekord hou van elke ding wat in hulle lewens gebeur. Selfies, statusse wat opdateer word, blogs, joernale – ‘n oneindige string instrumente wat amper-desperaat daarop ingestel is om te sê: kyk, ek was daar, ek het gesien, ek het gehoor, ek het geproe, ek het gelag en gesels. Ek het geleef. Ek leef…
Sommige van ons sit op die kuberdraad waar ons koppe soos tenniswedstrydtoeskouers in reëlmaat van die een kant na die ander kant toe beweeg. “To join, or not to join?” Ons besluit: “If you can’t fight them, join them.” In Rome maak ons immers soos die Romeine. Dan spring ons aan die Rome-kant af en kort voor lank is ons deel van die nuwe leefwyse. Kort voor lank het ons vergeet hoe die wêreld voor die internet gelyk het.
Dan is daar die ander wat sinies bly, wat met ‘n oordaad van versigtigheid al die moderne verwikkelinge met ‘n valkoog dophou en wie se filosofie keer op keer bevestig word, wat hulle daarop roem dat hulle beslis nie in al die strikke gaan trap nie. Hulle sien en hoor mos hoe dit ‘n mens se lewe kan oorneem…
Dis moeilik om ‘n balans te vind. Aan die een kant probeer jy die beste van elke oomblik maak, probeer jy ten volle elke aspek daarvan beleef, maar aan die ander kant kan die poging daartoe ook jou lewe oorneem, dit ook ‘n kunsmatige, onnatuurlike skynsel gee.
In my studentejare het ek ‘n joernaal begin hou, ‘n uitlaatklep vir my gedagtes gesoek. Toe ek begin werk het in ‘n werk waar daar baie stil oomblikke van wag was voordat iets anders in dolle vaart sou gebeur, het ek begin notatjies maak in ‘n poging om nie net verveeld in die verte in te staar nie. Notatjies wat orals beland het en waarvan ek dikwels vergeet het, wat selfs later toe ek aanbeweeg het interessante leesstof vir my plaasvervanger verskaf het. Onbewustelik het ek die oomblik vasgevang sodat dit later weer ‘n instrument vir terugkyk sou word.
Op reis gryp ek aan die einde van die dag na my notaboek, moeg na liggaam en na gees wat soveel dinge gesien, gehoor, ervaar het. My voete is seer van loop, my kop wil slaap, diep slaap. Ek pen die woorde neer, my skrif is skeef en onleesbaar. Notatjies aan myself sodat ek later weer kan onthou. Dis ‘n gawe ding om te doen, eintlik, want in die ordentlik oorskryf en die weer-lees ervaar ek weer.
Net soos dié wat van elke benullige en onbenullige ding ‘n foto op Facebook plaas, kliek my kamera ook heeltyd. Ek probeer soveel as moontlik in ‘n ervaring inprop, probeer die prentjie bewaar. Hoe meer ‘n mens dit egter doen, het ek besef, hoe minder is jy fisies ‘daar’. Elke oomblik wat jy van agter die kamera die wêreld bekyk verander jy dit in ‘n ‘bêre tot ek dit later kan beleef’ oomblik…
Ek het geleer om aan spesiale oomblikke te herkou. Gee ‘n hap, kou vinnig ‘n paar keer en sluk dit haastig af. Dan, later, wanneer dit stil word, kom die herkouballetjie weer op en dan proe jy dit weer….
Daar is nie ‘n verkeerd of reg nie. Ons is mense. Ek is ‘n mens en ek is jy en jy en jy. Maar ook nie, ek is ‘n individu. En elkeen van ons bly strewe daarna om ons selfopgestelde doelwitte te bereik. Meestal bly dit ‘n strewe, want dis ‘n bestemming wat nie maklik is om te bereik nie.
Gryp die dag, leef in die oomblik, dink ek, maar pasop dat selfs hierdie eenvoudige filosofie jou nie laat vergeet om bloot net mens te wees nie. Soms is dit nodig dat die dag jóú gryp…
kokonne 